امکان سنجی پیریت زدایی از زغالسنگ با استفاده از بیوفلوتاسیون

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه شهید باهنر کرمان، گروه مهندسی معدن

2 عضو هیات علمی دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، پژوهشکده علوم محیطی، گروه اکولوژی

چکیده

یکی از ناخالصی های همراه زغالسنگ، گوگرد است که به دو صورت آلی و معدنی وجود دارد. میزان گوگرد بیش از حد مجاز در کنسانتره زغالسنگ سبب تولید کک نامرغوب می شود. این کک در کوره های احیا مستقیم ذوب آهن، باعث تولید چدن و فولاد نامرغوب می شود. همچنین وجود گوگرد در زغالسنگ های حرارتی موجب تولید گاز دی اکسید گوگرد می شود که اثرات زیست محیطی نامطلوبی دارد. بخش عمده گوگرد معدنی زغالسنگ، پیریت می باشد. در فراوری زغالسنگ معمولا از فلوتاسیون به منظور جدایش انتخابی و بازیابی زغالسنگ از مواد باطله استفاده می شود. در روش فلوتاسیون به منظور حذف پیریت معمولا از سیانید سدیم استفاده می شود. استفاده از سیانید به دلیل سمی بودن چندان مورد توجه نمی باشد. در این تحقیق امکان پیریت زدایی از زغالسنگ طبس با استفاده از باکتری تیوباسیلوس فرواکسیدانس و روش فلوتاسیون مورد مطالعه قرار گرفت. در این روش اتصال باکتریایی، خواص سطح پیریت در زغالسنگ را از حالت آبرانی به آبدوستی تغییر می دهد. این تغییر ویژگی سطح، امکان جداسازی پیریت از زغالسنگ را در فلوتاسیون میسر می سازد. باکتری ها در محیط کشت 9K، کشت داده شد. آزمایش های بیوفلوتاسیون در سلول فلوتاسیون Denver انجام شد و تاثیر عوامل مختلف از قبیل درصد جامد پالپ، اندازه ذرات زغالسنگ، دانسیته باکتریایی و مدت زمان ماند بر حذف پیریت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با استفاده از این روش، پیریت به میزان متوسط 62 درصد و گوگرد کلی به میزان متوسط 35 درصد کاهش می یابد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Feasibility Study of Depyritization of Coal Using Bioflotation

نویسندگان [English]

  • hadi naghavi 1
  • abas sam 1
  • hassan salari 2

2 academic stuff

چکیده [English]

Sulphur is one of the waste elements in coal material which is in two forms, organic and inorganic. The amount of sulphur more than acceptable quantity in coal concentration affects the environment and coke characteristics. The quality of steel is depended on the quantity of sulphur in coke. High sulphur in entering materials to the steel furnace causes inferior steel. Also, sulphur in heat coal makes SO2 gas which has negative environmental effects. Different chemical, physical and biological techniques are investigated for removing sulphur from coal. In recent years, new method for desulfurization from coal is expressed with improving biotechnology and microbial mining. In this research, feasibility study of depyritization from Tabas coal using bioflotation method in laboratory scale was considered. In these tests, Pyrite in coal pulp depressed with desulfurization bacteria. To carry out bioflotation tests, a sample from C1 seam (Tabas, Parvadeh Mine, no. 2) was used. After comminuting and screening, the coal material less than 500 micron was used as flotation feed. A Thiobacillus ferrooxidans bacterium was obtained from the biotechnology laboratory at Sarcheshme Copper Mine. Thiobacillus ferrooxidans was cultured in 9K medium. Bioflotation tests were carrying out in Denver flotation cell and the important parameters such as pulp density, particle size, bacterial density and interaction time were optimized. Final results indicated that by using the mentioned method, the pyritic and total sulphur were decreased about %62 and %35, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Bioflotation
  • Tabas Coal
  • Pyrite
  • Thiobacillus ferrooxidans

امکان‌سنجی پیریت‌زدایی از زغالسنگ با استفاده از بیوفلوتاسیون

هادی نقوی1، عباس سام1 و حسن سالاری2

1 کرمان، دانشگاه شهید باهنر کرمان، گروه مهندسی معدن

2 کرمان، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته، پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، پژوهشکده علوم محیطی، گروه اکولوژی

تاریخ دریافت: 12/10/90              تاریخ پذیرش: 7/11/91 

چکیده

یکی از ناخالصی های همراه زغالسنگ، گوگرد است که به دو صورت آلی و معدنی وجود دارد. میزان گوگرد بیش از حد مجاز در کنسانتره زغالسنگ سبب تولید کک نامرغوب می شود. این کک در کوره های احیا مستقیم ذوب آهن، باعث تولید چدن و فولاد نامرغوب می شود. همچنین وجود گوگرد در زغالسنگ های حرارتی موجب تولید گاز دی اکسید گوگرد می شود که اثرات زیست محیطی نامطلوبی دارد. بخش عمده گوگرد معدنی زغالسنگ، پیریت می باشد. در فراوری زغالسنگ معمولا از فلوتاسیون به منظور جدایش انتخابی و بازیابی زغالسنگ از مواد باطله استفاده می شود. در روش فلوتاسیون به منظور حذف پیریت معمولا از سیانید سدیم استفاده می شود. استفاده از سیانید به دلیل سمی بودن چندان مورد توجه نمی باشد. در این تحقیق امکان پیریت زدایی از زغالسنگ طبس با استفاده از باکتری تیوباسیلوس فرواکسیدانس و روش فلوتاسیون مورد مطالعه قرار گرفت. در این روش اتصال باکتریایی، خواص سطح پیریت در زغالسنگ را از حالت آبرانی به آبدوستی تغییر می دهد. این تغییر ویژگی سطح، امکان جداسازی پیریت از زغالسنگ را در فلوتاسیون میسر می سازد. باکتریها در محیط کشت 9K، کشت داده شد. آزمایش های بیوفلوتاسیون در سلول فلوتاسیون Denver انجام شد و تأثیر عوامل مختلف از قبیل درصد جامد پالپ، اندازه ذرات زغالسنگ، دانسیته باکتریایی و مدت زمان ماند بر حذف پیریت مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که با استفاده از این روش، پیریت به میزان متوسط 62 درصد و گوگرد کلی به میزان متوسط 35 درصد کاهش یافت. 

واژه‌های کلیدی: بیوفلوتاسیون، زغالسنگ طبس، پیریت، تیوباسیلوس فرواکسیدانس

* نویسنده مسئول، تلفن: 09132406142، پست الکترونیکی: h_salari57@yahoo.com

مقدمه

 

زغالسنگ به‌عنوان منبع اصلی انرژی در طول قرن ها پذیرفته شده است. به علاوه آژانس بین اللملی انرژی پیش بینی کرده است در سالهای آینده میزان مصرف زغالسنگ به طور قابل توجهی از مقدار 1012×5/3 تن در سال در حال حاضر به مقدار 1012×3/5 تن در سال افزایش می یابد. در احتراق زغالسنگ، گوگرد موجود در آن با اکسیژن ترکیب شده و به صورت دی اکسید گوگرد در می آید، که باعث آلودگی هوا و باران های اسیدی می شود (16) و همچنین ارزش حرارتی زغالسنگ را کاهش می دهد (17). دی اکسید گوگرد تولید شده از زغالسنگ را می توان بوسیله سیستم های گوگردزدایی گازی حذف کرد. عیب این روش، گران بودن آن است (13). از طرفی وجود گوگرد در زغالسنگ در کوره های احیا مستقیم با آهن واکنش می دهد، به طوری که موجب ترد و شکننده شدن فولاد می شود (14). به طور کلی گوگرد در زغالسنگ به دو بخش معدنی و آلی تقسیم بندی می شود. پیریت عمده ترین بخش گوگرد معدنی را تشکیل می دهد (5). روش های فیزیکی و شیمیایی مختلفی به منظور کاهش هر یک از بخش های گوگرد معدنی یا آلی موجود در زغالسنگ به کار برده شده اند. روش های شیمیایی می توانند هر دو بخش گوگرد معدنی و آلی را از زغالسنگ حذف کنند اما این روش ها بسیار گران بوده، محصولات پرخطری را تولید کرده و همچنین ساختار زغالسنگ را تحت تأثیر قرار می دهند (12). فلوتاسیون کف یکی از متداولترین روش های فیزیکی به منظور حذف خاکستر و گوگرد پیریتی از زغالسنگ می باشد (14)، در این روش معمولا از واکنشگرهایی از قبیل سیانید سدیم به منظور حذف پیریت استفاده می کنند. عیب این روش این است که سیانید سدیم، سمی می باشد و مشکلات زیست محیطی ایجاد می کند (8). یکی از راه حل هایی که بوسیله محققان برای حذف پیریت در فلوتاسیون پیشنهاد شده است، استفاده از باکتریها می باشد (8، 12، 18). باکتری تیوباسیلوس فرواکسیدانس (Thiobacillus ferrooxidans) متداولترین باکتری است که به طور گسترده در فرایندهای گوگردزدایی میکروبی از زغالسنگ استفاده شده است (6). این باکتری اسید دوست و کمولیتوترف از ترکیبات آهن و گوگرد به عنوان منبع انرژی استفاده می کند (7 ). باکتری تیوباسیلوس فرواکسیدانس می تواند به طور انتخابی از میان کانی های مختلف به کانی های حاوی آهن از قبیل پیریت (FeS2) متصل شود و خواص سطح پیریت را از حالت آبرانی به آبدوستی تغییر دهد. این تغییر ویژگی سطح امکان جداسازی پیریت از زغالسنگ را در فلوتاسیون میسر می سازد (15). همچنین این باکتری از زه‌آبهای معادن مس سرچشمه جداسازی و تخلیص شده است (2). بنابراین هدف از این تحقیق حذف گوگرد عمدتاً به صورت پیریتی با اندازه ذرات کمتر از 150 میکرون و تراکم‌های متفاوت پالپ برای جلوگیری از شکنندگی فولاد استخراجی می باشد.

مواد و روشها

ویژگی های زغالسنگ: نمونه زغالسنگ  استفاده  شده  در

این تحقیق از لایه C1 معدن زغالسنگ پروده 2 طبس گرفته شد و پس از خردایش و آنالیز سرندی، دانه بندی زیر 500 میکرون به منظور انجام آزمایش های بیوفلوتاسیون در نظر گرفته شد. جدول 1، مشخصات نمونه زغالسنگ را نشان می دهد.

جدول 1- مشخصات زغالسنگ پروده طبس بر اساس آنالیز مجتمع زغال سنگ

مقدار

درصد وزنی

گوگرد کلی

1.45

گوگرد پیریتی

0.81

گوگرد آلی

0.64

خاکستر

34.7

رطوبت

2.5

مواد فرار

25.65

کشت باکتری: در این تحقیق از باکتری تیوباسیلوس فرواکسیدانس که از بانک میکروبی مجتمع مس سرچشمه کرمان تهیه شده بود، به عنوان حذف‌کننده پیریت استفاده شد. باکتری در محیط کشت 9K (جدول 2) حاوی سولفات آهن II که pH آن بر روی 2 تنظیم شده بود، کشت داده شد. کشت ها به مدت 4 روز در انکوباتور شیکردار در دمای 32 درجه سانتی گراد و دور rpm 150 قرار گرفتند تا حداکثر رشد باکتریها حاصل شود. پس از رشد کامل باکتریها، محیط کشت از فیلتر کاغذی واتمن شماره 40 عبور داده شد. سپس مایع فیلتر شده در فالکن های ml 15 ریخته و در دستگاه سانتریفوژ در ×g 13000 به مدت 15 دقیقه سانتریفوژ شد تا سلولهای باکتری رسوب و جمع آوری شوند. پس از آن سلولها در سرم فیزیولوژی سوسپانسیون شدند.

جدول 2- محیط کشت اختصاصی 9K (مقادیر بر حسب g/l می‌باشد)( 12)

(NH4)2SO4 .7 H2O 

Ca(NO3)2 .4H2O 

K2HPO4 

MgSO4 .

7 H2O 

KCl 

3 

0.01

0.5

0.5

0.1

آزمایش های فلوتاسیون  و  بیوفلوتاسیون:  آزمایش های

فلوتاسیون و بیوفلوتاسیون در سلول فلوتاسیون آزمایشگاهی Denver با حجم 5/1 لیتر انجام شد. روش انجام آزمایش‌های فلوتاسیون به این ترتیب بود که پس از تهیه پالپ 9% جامد، دستگاه روشن شده و با تنظیم دور موتور روی rpm 1000، مدت زمان 5 دقیقه به منظور خیس شدن نمونه در نظر گرفته شد. سپس مقدار بهینه kg/t 6/2 کلکتور گازوئیل داخل سلول ریخته شد و مدت زمان 90 ثانیه برای آماده سازی آن در نظر گرفته شد. بعد از آن مقدار gr/t 150 کف‌ساز MIBC اضافه شد و 30 ثانیه زمان آماده سازی آن در نظر گرفته شد. بعد از این مراحل شیر هوا باز شد و به مدت 3 دقیقه کف به دست آمده جمع آوری شد. سپس محصول شناور شده، جمع آوری و به منظور کاهش یافتن آب همراه با آن در فیلتر فشاری و بعد در خشک کن قرار داده شد. نمونه های خشک شده به منظور تعیین راندمان، توزین و به منظور تعیین گوگرد و خاکستر به آزمایشگاه ارسال شد. در آزمایش‌های بیوفلوتاسیون پس از آماده سازی پالپ با 9% جامد، دستگاه روشن شده و با تنظیم دور موتور روی rpm 1000، مدت زمان 5 دقیقه به منظور خیس شدن نمونه در نظر گرفته شد. سپس سوسپانسیون باکتریایی به آن اضافه شد و با تنظیم دور موتور روی rpm 100، مدت زمان 15 دقیقه به منظور اتصال باکتری با ذرات پیریت، در نظر گرفته شد، سپس دور موتور مجددا روی rpm 1000 تنظیم و کلکتور و کف ساز به همان صورت که در آزمایش فلوتاسیون شرح داده شد اضافه و ادامه کار همانند آزمایش فلوتاسیون با 3 تکرار و انجام آزمون T جفتی به منظور مقایسه میانگین ها انجام شد. متغیرهای مورد بررسی در آزمایش های بیوفلوتاسیون تعداد باکتریهای افزوده شده به سلول فلوتاسیون بر حسب cells/ml، زمان برهم‌کنش باکتریها با کانی بر حسب دقیقه، درصد جامد پالپ و ابعاد ذرات زغالسنگ بر حسب میکرون بودند.

نتایج و بحث

نتایج حاصل از آزمایش های فلوتاسیون: با توجه به نتایج به دست آمده از آزمایش های فلوتاسیون (شکل 1)، مشاهده می شود با وجود اینکه در این سری از آزمایش ها بجز کف ساز و کلکتور از هیچ ماده شیمیایی دیگری استفاده نشده است اما میزان گوگرد در کنسانتره از میزان آن در خوراک بیشتر شده است. بر اساس تحقیقات انجام شده مشخص شده است که گازوئیل تولیدی در شرکت ملی نفت ایران حاوی 74/0 درصد وزنی گوگرد می باشد که در مقایسه با استانداردهای جهانی آن در سال 2008 (ppmw 10) این مقدار بسیار زیاد می باشد (4). بنابراین در فلوتاسیون معمولی زغالسنگ نه تنها کاهشی در گوگرد مشاهده نشد بلکه به دلیل استفاده از کلکتور گازوئیل، افزایش حدود 2/0 درصدی گوگرد در کنسانتره مشاهده شد. از این‌رو هرچند که در فلوتاسیون زغالسنگ، کلکتور گازوئیل نسبت به سایر کلکتورها کارایی بهتری از خود نشان داده است، اما باید توجه داشت در مواردی که میزان گوگرد موجود در کنسانتره حائز اهمیت می باشد باید از کلکتور دیگری استفاده کرد. در تحقیقی نفت سفید به عنوان کلکتور و روغن کاج به عنوان کف ساز مقدار سولفور و خاکستر زغال را بیش از کلکتورها و کف سازهای دیگر کاهش داده است، همچنین در این تحقیق سدیم پلی اکریلیک اسید به عنوان کاهنده پیریت بازیافت زغال را بهبود بخشیده است (11). سولفات آهن III  هم به عنوان یک عامل شیمیایی مناسب برای سولفورزدایی از زغال گزارش شده است (10).

 

شکل 1- نتایج حاصل از فلوتاسیون زغالسنگ (مشخصات کنسانتره)

تأثیر تعداد باکتریهای افزوده شده به سلول فلوتاسیون: به منظور بررسی تأثیر میزان تعداد باکتری افزوده شده بر حذف پیریت، سوسپانسیون باکتریایی در دو دانسیته مختلف (5.6×107 cells/ml و 1.05×108 cells/ml) آماده و در آزمایش های بیوفلوتاسیون استفاده شد. در این سری از آزمایش ها، شرایط آزمایش فلوتاسیون (درصد جامد 9% و دانه بندی زیر 500 میکرون) اعمال و از زمان برهم‌کنش 20 دقیقه استفاده شد. نتایج به دست آمده در شکل 2 نشان داده شده است. نتایج نشان می دهد که در دو حالت، شرایط تقریبا مشابه با یکدیگر هستند و در شرایط 1.05×108 cells/ml، میزان حذف پیریت تنها 5/3 درصد بیشتر است. علت این است هنگامی که تعداد سلولها در پالپ افزایش می یابد، تعداد سلولهای متصل به پیریت نیز افزایش پیدا می کند و در نتیجه سطح بیشتری از پیریت، آبدوست شده و احتمال شناور شدن آن کاهش می یابد. با وجود این که تعداد باکتریها در آزمایش دوم افزایش یافت اما کاهش قابل ملاحظه ای در راندمان زغالسنگ مشاهده نشد و این بدان معنا بود که با افزوده شدن تعداد باکتریها، آنها کماکان به صورت انتخابی عمل کرده و به ذرات زغالسنگ متصل نشده‌اند و تأثیر منفی بر راندمان نداشته‌اند. بر اساس تحقیقی 45 درصد از گوگرد پیریتی و 20 درصد از کل گرگرد زغال در یک فرایند بیولوژیک با اندازه ذرات تا 5/0 میلی متر در 14 روز کاهش یافته است (9).

 

 

شکل 2- نتایج حاصل از افزودن تعداد باکتری‌های متفاوت به سلول فلوتاسیون


تأثیر زمان برهم‌کنش بر چسبندگی باکتریها: به منظور بررسی تأثیر زمان برهم‌کنش (ماند) بین باکتری و پیریت، آزمایش هایی با زمان های آماده سازی متفاوت از 5 تا 30 دقیقه انجام و درصد حذف پیریت در هر آزمایش اندازه گیری شد. این سری از آزمایش ها با در نظر گرفتن دانسیته باکتریایی 5.6×107 cells/ml انجام شد. پس از افزودن سوسپانسیون باکتری به پالپ حاوی زغالسنگ، سلول های باکتری به سرعت به پیریت متصل می‌شوند. نتایج به دست آمده از بررسی تأثیر زمان برهم‌کنش در حذف پیریت در شکل 3 نشان داده شده است. همان گونه که مشاهده می شود بعد از گذشت زمان 15 دقیقه، تقریبا حداکثر تعداد سلولهای متصل شده به پیریت به دست می آید و بعد از این زمان، درصد حذف پیریت با اختلاف 5/0 تا 5/1 درصد افزایش یا کاهش می یابد. از این‌رو زمان 15 دقیقه، زمان ماند مناسب به منظور برهم‌کنش و چسبندگی بین باکتری و ذرات پیریت می باشد، زیرا باکتری در این زمان به اندازه کافی فرصت داشته است تا سطح ذرات پیریت را به خوبی بپوشاند و تغییرات خصوصیات سطح آن از آبرانی به آبدوستی به خوبی انجام شده است.

تأثیر درصد جامد پالپ: به منظور بررسی تأثیر درصد جامد پالپ، این سری از آزمایش ها با در نظر گرفتن دانسیته باکتریایی 5.6×107 cells/ml و زمان برهم‌کنش 15 دقیقه و در سه درصد جامد 9، 11 و 13 درصد انجام شد. نتایج به دست آمده در شکل 4 نشان داده شده است. حداکثر میزان پیریت زدایی (6/61 درصد) در پالپ 9% جامد و کمترین میزان پیریت زدایی (5/46 درصد) در پالپ 13% جامد به‌دست آمد. این نتایج نشان می دهد که افزایش درصد جامد پالپ احتمالاً به دلیل افزایش اصطکاک و سایشی (3) که بین ذرات ایجاد می کند، سبب افزایش تنش های برشی در پالپ و در نتیجه تخریب قسمتی از جداره خارجی باکتری شده و بر فعالیت میکروارگانیزم ها اثر منفی می گذارد.  همچنین در تحقیقی که از کشت خالص باکتری تیوباسیلوس فرواکسیدانس در فروشویی مس استفاده شده است  درصد وزنی جامد 20 درصد گزارش شده است (1).

 

 

شکل 3- تغییرات میزان حذف پیریت به ازای زمان برهم‌کنش در مرحله آماده سازی

 

شکل 4- تغییرات میزان حذف پیریت به ازای مقادیر مختلف درصد جامد پالپ


تأثیر اندازه ذرات زغالسنگ: به منظور بررسی تأثیر عامل اندازه ذرات بر حذف پیریت، زغالسنگ به دو بخش دانه درشت (زیر 500 میکرون) و دانه ریز (زیر 150 میکرون) تقسیم بندی و آزمایش های بیوفلوتاسیون همانند قبل انجام شد. شکل 5 نتایج حاصل در دو دامنه ابعادی مختلف را نشان می دهد. میزان حذف پیریت در ابعاد زیر 500 و 150 میکرون به ترتیب 6/61 و 4/69 درصد می باشد. از آنجایی که زغالسنگ طبس، توزیع پیریتی دانه ریزی دارد، از این‌رو زغال با دانه بندی ریز محتوای ذرات پیریت آزاد بیشتری نسبت به زغال با دانه بندی درشت می باشد. در دانه بندی درشت، بعضی از ذرات پیریت در درون زغالسنگ قرار گرفته و احاطه شده اند. از این‌رو مقادیری از پیریت که قفل‌شدگی زیادی دارند به دلیل اینکه سطح آنها در معرض اتصال باکتریها قرار ندارد، بازداشت نشده و همراه با زغالسنگ به کنسانتره راه یافته اند. 

البته باید توجه داشت که در هر دو دانه بندی، بخش زیر 20 میکرون که نرمه خوراک را تشکیل می دهد، از خوراک حذف نشده است. از این جهت مقداری از ذرات ریز پیریت (زیر 20 میکرون) حتی با وجود اینکه اتصال باکتریایی در مورد آنها انجام شده است به دلیل پدیده دنباله روی به کنسانتره راه پیدا می کنند. 

 

 

شکل 5- نتایج حاصل از بررسی تأثیر اندازه ذرات زغالسنگ

 

دلیل کاهش راندمان زغالسنگ برای دانه بندی درشت این است که در فرایند فلوتاسیون برای شناور کردن ذرات درشت مجموعه ای از حباب ها ذره را محاصره می کنند ولی به دلیل جرم زیاد ذره، حباب ها از قدرت بالابری کافی برخوردار نیستند (3) و به طور کلی با افزایش ابعاد ذرات، قابلیت شناور سازی کاهش می یابد.  

نتیجه‌گیری 

* کلکتور گازوئیل حاوی 74/0 درصد گوگرد آلی است که این میزان گوگرد در طی فرایند فلوتاسیون وارد کنسانتره می‌شود.

* افزودن بیشتر تعداد باکتری، موجب اتصال بیشتر باکتری‌ها به ذرات پیریت شده و میزان حذف پیریت را افزایش می‌دهد.

* با افزایش زمان برهم‌کنش تا 15 دقیقه بین باکتری و پیریت در مرحله آماده سازی، میزان حذف پیریت افزایش پیدا می‌کند.

* حداکثر میزان پیریت‌زدایی در پالپ با درصد جامد 9 درصد به‌دست آمد.

* درصد حذف پیریت در دانه‌بندی ریز زغالسنگ، به دلیل افزایش درجه آزادی ذرات پیریت بیشتر بود.

* از میان عوامل مورد بررسی (تعداد باکتری‌ها، زمان برهم‌کنش، درصد جامد پالپ و اندازه ذرات زغالسنگ) تأثیر درصد جامد پالپ، چشمگیرتر بود.

* انجام آزمایش‌های بیوفلوتاسیون نشان داد که به طور متوسط پیریت به میزان متوسط 62 درصد و گوگرد کلی به میزان متوسط 35 درصد کاهش می‌یابد.

*  نتایج حاصل نشان داد که استفاده از باکتریهای گوگردی میزان گوگرد زغال را کاهش و بنابراین در واحدهای کاربردی کوچک برای مرغوبیت زغال توصیه می‌شود.

* به‌منظور بهینه نمودن بیوفلوتاسیون به صورت کاربردی در صنعت استخراج زغال، استفاده از باکتریهای ترموفیل گوگردی نیز باید مد نظر قرار گیرد.

سپاسگزاری

نویسندگان مقاله بر خود لازم می‌دانند که از مسئولان محترم پژوهشگاه علوم و تکنولوژی پیشرفته و علوم محیطی، دانشگاه تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته و شرکت فرآوری طبس و به دلیل همکاریهای لازم، تشکر و قدردانی نمایند.

  1. حسن سالاری، مجید طهمورسی و عیسی کامکار. تاثیر درصد وزنی جامد و  pHدر بازیابی مس از کانسنگ سولفیدی کم عیار به روش فروشویی میکروبی. مجله زیست شناسی ایران. جلد 21. شماره 3. صفحات 482_ 475. 1387.
  2. مجید طهمورسی، حسن سالاری و عیسی کامکار. شناسایی، تخلیص، جداسازی و سازش دهی باکتریهای مزوفیل سرچشمه. مجله زیست شناسی ایران. شماره 4  . جلد 20 . صفحات 398-391. 1386.
  3. مسعود نوری بیلندی و صمد بنیسی "تأثیر خردایش محصول میانی کارخانه های فرآوری زغالسنگ بر افزایش کارآیی عملیات: مطالعه موردی کارخانه زغالشویی زرند کرمان" . مجموعه مقالات نهمین همایش انجمن زمین شناسی ایران، دانشگاه تربیت معلم تهران، 1384. 318-307 .
  4. ناظم بکایی، "گوگردزدایی گازوییل توسط باکتری Rhodococcus P32C1 تثبیت شده روی پایه پلیمری"، نشریه شیمی و مهندسی شیمی ایران، دوره 25، شماره 3، 1385.
    1. Abdurrahman S. Yalcin T, Akin B, Zahir D, Candan H. 2007. Froth flotation pretreatment for enhancing desulfurization of coal with sodium hydroxide, Journal of Scientific and Industrial Research. 66:1, PP.72-74
    2. Anushree M. Manisha G. Dastidara P. Kumar R.2001.  Biodesulphurization of coal: effect of pulse feeding and leachate recycle, Enzyme and Microbial Technology, 28:1, PP.49-56
    3. Anushree M. Manisha GD. Pradip KR. 2004.  Factors limiting bacterial iron oxidation in biodesulphurization system, International Journal of Mineral Processing, 73:1, PP.13-21
    4. Amini E. Oliazadeh M. Kolahdoozan M. 2009. Kinetic comparison of biological and conventional flotation of coal. Minerals Engineering, 22:4.  PP.344-347
    5. Eghbali, F., Ehsani, M. R. 2010. Biodesulfurization of Tabas coal in pilot plant scale. Iran. J. Chem. Chem. Eng. 29:4. PP 75-78.
    6. Ehsani, M. R. 2006.  Desulfurization of Tabas Coals Using Chemical Reagents. Iran. J. Chem. & Chem. Eng, 25: 2, PP 59-66.
    7. Ehsani, M. R., Eghbali, F. 2007. Reduction of Sulfur and Ash from Tabas Coal by Froth Flotation. Iran. J. Chem. & Chem. Eng.  26:2. PP.35-40.
    8. Isabel CC. Marco AM.  2009 .Biodesulfurization of two Colombian coals with native microorganisms, Fuel Processing Technology90:1.  PP.1099–1106
    9. Naoya O. Hiroshi S. 1997. Desulfurization of Pittsburgh Coal by Microbial Column Flotation. Applied Biochemistry and Biotechnology. 61:3, PP 339-349.
    10. Naoya O. Keiko K. Hiroshi S. 1993. Mechanism of microbial flotation using Thiobacillus ferrooxidans for pyrite suppression, Biotechnol Bioeng. 41:6, PP.671–676
    11. Naoya O. Keiko K. Hiroshi S. 1993. Selective Adhesion of Thiobacillus ferrooxidans to Pyrite, Applied and Enviromental Microbiology, 59:8, PP, 2375-2379.
    12. Pakamas P. 2002. Coal biodesulfurization processes, Songklanakarin J. Sci. Technol, 24:1, PP.493-507
    13. Pandey R.A.; Raman V.K.; Bodkhe S.Y.; Handa B.K.; Bal A.S., 2005 .Microbial desulphurization of coal containing pyritic sulphur in a continuously operated bench scale coal slurry reactor, Fuel, 84:1,  PP.81-87
    14. Toru N. Naoya O.; Hiroshi S. 1999. A Novel Mineral Flotation Process Using Thiobacillus ferrooxidan, Applied and Enviromental Microbiology, 65:8, PP.3588–3593.

  • تاریخ دریافت: 12 دی 1390
  • تاریخ بازنگری: 09 بهمن 1391
  • تاریخ پذیرش: 05 مرداد 1394