%0 Journal Article %T بررسی بیان ژنهای کلیدی بیوسنتز دیوسژنین در گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum-graecum) در پاسخ به سالیسیلیک اسید و متیل جاسمونات %J پژوهش‌های سلولی و مولکولی (مجله زیست شناسی ایران) %I انجمن زیست شناسی ایران %Z 2383-2738 %A لطفی, مرضیه %A معروفی, اسعد %A اسماعیلی, احمد %A دستان, دارا %D 2023 %\ 01/26/2023 %V 34 %N 3 %P 410-420 %! بررسی بیان ژنهای کلیدی بیوسنتز دیوسژنین در گیاه دارویی شنبلیله (Trigonella foenum-graecum) در پاسخ به سالیسیلیک اسید و متیل جاسمونات %K شنبلیله %K بیان ژن %K متابولیت ثانویه %K real-time PCR %R %X شنبلیله یک گیاه دارویی مهم است که دارای متابولیت‌های ثانویه با ارزشی است. دیوسژنین یک ساپونین استروئیدی است که به مقدار مناسب درگیاه شنبلیله تولید می شود و داری خواص درمانی زیادی می باشد. فعالیت ضدسرطانی دیوسژنین در بسیاری از مطالعات گزارش شده است. به منظور سنجش بیان برخی ژن‌های کلیدی در مسیر بیوسنتز دیوسژنین این پژوهش اجرا شد. ابتدا اعمال تیمارهای متیل جاسمونات با غلظت نیم میلی‌مولار و سالیسیلیک اسید با غلظت یک میلی‌مولار در آزمایشات جداگانه بر روی گیاهان انجام گرفت. سپس در زمان‌های 0، 12، 24 و 48 ساعت پس از اعمال تیمار نمونه‌‌‌‌‌‌‌برداری از برگ‌ها برای بررسی مراحل بیان ژن انجام شد. RNA کل از برگها استخراج و سپس cDNA سنتز شد. ژن‌های کلیدی انتخاب شده شامل سیکلوآرتنول سینتاز (CAS) ، اِسکوالن سینتاز (SQS) و اِسکوالن منواکسیژناز (SMO) بودند. جهت اطمینان از توالی ژن‌ها، قطعه تکثیر شده این ژن‌ها در وکتورpTG19-T همسانه سازی و ناحیه‌‌ی هدف آنها توالی‌یابی شد. پس از اطمینان از صحت توالی‌، بیان نسبی ژن‌ها با روش Real Time PCR (qRT-PCR) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل نشان‌دهنده‌ی عدم تغییر بیان ژن CAS در گیاهان تحت تیمار با سالیسیلیک اسید نسبت به گیاهان شاهد بود، ولی ژن‌های SQS و SMO در برخی زمان‌ها افزایش بیان نشان دادند. در صورتی‌که، ژن‌های CAS، SQSو SMO در گیاهان تیمار شده با متیل جاسمونات افزایش معنی‌داری نسبت به گیاهان شاهد داشتند. بررسی بیان این ژن‌ها در مسیر بیوسنتز دیوسژنین نشان می‌دهد که احتمالا دیوسژنین در پاسخ به سالیسیلیک اسید و به‌ویژه متیل جاسمونات افزایش می‌یابد %U https://cell.ijbio.ir/article_1657_e7c7fdfdd00496f5050cf98f96100d7f.pdf