%0 Journal Article %T بررسی تنوع ژنتیکی ارقام مختلف گندم نان (Triticum aestivum L.)با استفاده از نشانگرهای مولکولی ISSR و RAPD %J پژوهش‌های سلولی و مولکولی (مجله زیست شناسی ایران) %I انجمن زیست شناسی ایران %Z 2383-2738 %A رحمانی, مژده %A رحیمی, مهدی %A عبدلی نسب, مریم %A ملکی, محمود %D 2021 %\ 06/22/2021 %V 34 %N 2 %P 197-207 %! بررسی تنوع ژنتیکی ارقام مختلف گندم نان (Triticum aestivum L.)با استفاده از نشانگرهای مولکولی ISSR و RAPD %K تجزیه خوشه‌ای %K تجزیه به مختصات اصلی %K ساختار جمعیت %K روش UPGMA %R %X ارزیابی دقیق مقدار و پراکنش تنوع ژنتیکی در گیاهان به منظور تدوین راهبرد حفاظت و استفاده از منابع ژنتیکی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این پژوهش روابط ژنتیکی بین 40 رقم گندم نان (Triticum aestivum L.) با استفاده از 10 آغازگر ISSR و 4 آغازگر RAPD مورد بررسی قرار گرفت. 10 آغازگر ISSR تعداد 92 باند چندشکل با میانگین 2/9 باند چندشکل برای هر آغازگر تولید نمودند و میانگین درصد چندشکلی 79/86% بود. همچنین چهار آغازگر نشانگر RAPD تعداد 19 باند چندشکل با میانگین 75/4 باند چندشکل برای هر آغازگر تولید کردند و میانگین درصد چندشکلی 85/67% بود. بالا بودن معیارهای تعداد آلل مؤثر، تنوع ژنی، شاخص شانون، محتوای اطلاعات چندشکل، در مورد نشانگرهای ISSR برای پرایمرهای UBC813، UBC816 و UBC824 و در مورد نشانگرهای RAPD برای پرایمرهای OH-04 و OPA02 نشان‌دهنده کارایی بالای این آغازگرها در تمایز ژنوتیپ‌های گندم مورد مطالعه در این تحقیق بود. تجزیه خوشه‌ای به روش UPGMA و بر اساس ضریب تشابه جاکارد بر اساس کل باندهای چندشکل نشانگر ISSR و RAPD ارقام گندم را در دو گروه جداگانه قرار داد. همچنین تجزیه به مختصات اصلی و تعیین ساختار جمعیت بر اساس روش بیزی با نرم‌افزار STRUCTURE ارقام را در دو گروه قرار دادند و نتایج تجزیه خوشه‌ای را تایید نمودند. تجزیه واریانس مولکولی نشان داد که تنوع درون گروه‌ها بیشتر از بین گروه‌ها است. اطلاعات به دست آمده از این تحقیق و تنوع موجود در ارقام گندم می‌تواند در پژوهش‌های به‌نژادی برای افزایش عملکرد مورد استفاده قرار گیرد. %U https://cell.ijbio.ir/article_1618_e856c842ee8b7d4eb33f9058076d04c6.pdf