نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• حال‌ بی‌بی بادیردست ¹
• سید یحیی صالحی لیسار ²
• حسین صبوری ³
• علی موافقی ¹
• ابراهیم غلامعلی‌پور علمداری ⁴

¹ دانشگاه تبریز

² عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز

³ دانشاه گنبدکاووس

⁴ دانشگاه گنبد کاووس

چکیده

برنج غذای اصلی بیش از نیمی از مردم جهان را تأمین می‌کند. با توجه به نیاز آبی بالای برنج و کمبود منابع آبی، خشکی همواره یکی از عوامل محدود‌کننده کشت این گیاه می‌باشد بنابراین این تحقیق به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی و شناسایی نشانگرهای ISSR، IRAP و iPBS حاوی اطلاعات ۲۳ صفت مورفولوژیکی در دو شرایط غرقاب و تنش آبی با استفاده از ۱۱۲ ژنوتیب برنج انجام شد. نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره نشان داد که درمجموع ۱۳۷ و ۱۲۰ نوع آلل به ترتیب در شرایط بدون تنش و تنش خشکی با حداقل یکی از صفات مورد بررسی پیوستگی معنی‌دار داشتند. ضریب تبیین در مجموع نشانگر‌های آگاهی‌بخش در شرایط بدون تنش از ۹۸/۰ الی ۲۲/۰ درصد و در شرایط تنش خشکی نیز از ۸۹/۰ تا ۲۵/۰ درصد متغیر بود. در شرایط بدون تنش آلل iPBS2224-6 برای صفت طول برگ پرچم (۹۸/۰) و در شرایط تنش خشکی آلل ISSR16-6 برای صفت وزن کل خوشه‌ها (۸۹/۰) بیشترین ضریب تبیین را به‌عنوان نشانگر سرگروه به خود اختصاص دادند. مقدار قابل‌توجهی از تغییرات مورفولوژیکی با استفاده از آغازگر ISSR22 با بالاترین محتوای چندشکلی (PIC) ۴۹/۰ ، تعداد آلل‌های مؤثر ۸۸/۱، شاخص تنوع ژنی نی ۴۶/۰ و شاخص شانون ۶۶/۰ توجیه شد. شاخص نشانگری در محدوده ۴۷/۵ الی ۵۰/۰ متغیر بود. این نتایج گویای آن است که از نشانگرهایی که پیوستگی بالایی با صفات مورفولوژیک دارند، می‌توان در شناسایی نشانگرهای آگاهی‌بخش پیوسته با صفات ژنوتیپ‌های برنج به‌خصوص در شرایط تنش آبی بهره گرفت.‌

کلیدواژه‌ها

• برنج
• تجزیه ارتباط
• صفات مورفولوژیک
• ISSR
• نشانگرهای آگاهی‌بخش

موضوعات

• بیوتکنولوژی

عنوان مقاله [English]

Identification of ISSR, IRAP and iPBS markers containing information on rice characteristics under two conditions of flooding and drought stress

نویسندگان [English]

• Halbibi Badirdast ¹
• Seyed Yahya Salehi Lisar ²
• Ali Movafeghi ¹
• Ebrahim Gholamalalipour Alamdari ⁴

¹ Tabriz University

² Academic member in university of Tabriz

⁴ Gonbad Kavous University

چکیده [English]

Rice is the main food for more than half of the world population. Due to the high water requirement of rice and the shortage of water resources, drought is always one of the limiting factors for cultivation of this plant. So, this research was conducted to investigate the genetic diversity and the association mapping of 23 morphological traits of the ISSR, IRAP and iPBS molecular markers using 112 rice genotypes. The results of multivariate regression showed that, 137 and 120 allele types were significantly associated with at least one of the studied traits under non-stress and drought stress conditions, respectively. The explanatory factor of total awareness indicators in control condition was 0.98 to 0.22% and under drought stress condition it 0.89 to 0.25%. Under stress-free condition, iPBS2224-6 allele for flag leaf length (0.98) and under stress condition of ISSR16-6 allele for total weight of panicle (0.89) had the highest explanatory factor as header marker. A considerable amount of morphological changes were justified using ISSR22 initiator with the highest polymorphic content (PIC) of 0.49%, effective alleles number of 1.88, genetic diversity index of 46.0 and Shannon index of 0.66. Marker index varied from 5.47 to 0.50. These results indicate that markers that highly associated with morphological traits can be used to identify continuous knowledge indicators with important traits of rice genotypes, especially in drought stress conditions.

کلیدواژه‌ها [English]

• Rice
• association mapping
• morphological traits
• ISSR
• Informative markers